Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2008

ΜΜΕ ΚΑΙ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ



ΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Η ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΗΠΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΙΡΑ Grace Anatomy


Ακολουθώντας την αποτελεσματική όπως φαίνεται «συνταγή» των επιτυχημένων τηλεοπτικών σειρών, ο ANT1 φέρνει άλλη μια από αυτές, στη μικρή οθόνη. Πρόκειται για το «Grace Anatomy», που παρακολουθεί τις καθημερινές περιπέτειες μιας ομάδας εκπαιδευόμενων γιατρών στο νοσοκομείο "Seattle Grace".Το πολυβραβευμένο «Grace Anatomy» (Χρυσές Σφαίρες και Emmy τόσο ως καλύτερη δραματική σειρά όσο και για τις ερμηνείες των πρωταγωνιστών της) προβαλλόταν ήδη από το Alter αλλά ο ΑΝΤ1 εξασφάλισε τα αποκλειστικά δικαιώματα μετάδοσης όλων των κύκλων της σειράς. Χιούμορ, ερωτισμός, προσωπικά προβλήματα και τα καθημερινά περιστατικά που αντιμετωπίζει ένα νοσοκομείο, «μπλέκονται» στην υπόθεση και κάνουν το «Grace Anatomy» να ξεχωρίζει και να έχει κερδίσει την προτίμηση των Αμερικανών που το κατατάσσουν μεταξύ των πιο επιτυχημένων σε τηλεθέαση, εκπομπών. Έπειτα από πολλά χρόνια επαναλήψεως των ίδιων συνταγών, υπάρχει μια τάση για ανανέωση των τηλεοπτικών σειρών, μέσα από πρωταγωνιστές αντι-ήρωες, προβληματικούς, αντικοινωνικούς, κυνικούς κ.λ.π., με τους οποίους ο θεατής μπορεί να μη ταυτίζεται, αλλά του προκαλούν το ενδιαφέρον, είτε γιατί αναγνωρίζει υπαρκτούς χαρακτήρες και τύπους σε αυτούς είτε γιατί η στάση και η δράση τους είναι η βάση για μιαν απρόβλεπτη, επιτέλους, σειρά!
Μέσα από τη σειρά αυτή φαίνεται ότι η Αμερική δεν βάζει "ταμπέλες" στους ανθρώπους ανάλογα με το φύλο ή τον πολιτισμό που ανήκουν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ότι ο μεγάλος γιατρός της κλινικής είναι μαύρος και έχει σχέση με μια κινέζα γιατρό, σπάζοντας τα στερεότυπα που θέλουν ομοεθνείς και ομοϊδεάτες να συνάπτουν σχέσεις είτε ερωτικές είτε φιλικές αφού και η κινέζα γιατρός είναι συμπαθής από όλους και η μαύρη υπεύθυνη γιατρός το ίδιο αν και λόγο της θέσης της που είναι πιο υπεύθυνη γίνεται κάπως πιο αυστηρή και κακιά και ίσως λίγο πιο απρόσιτη για τους άλλους. Έτσι λοιπόν περνάει αρχικά στο θέμα των εθνικοτήτων ένα αντιρατσιστικό μήνυμα καθώς επίσης και στο θέμα του φύλου. Στη σειρά παρατηρούμε ότι υπάρχουν πολλές γυναίκες χειρουργοί ίσως και περισσότερες από τους άντρες κάτι που δεν συμβαίνει στη χώρα μας και είναι κάτι το αξιοσημείωτο αφού συνήθως τις γυναίκες τις έχουν όλοι συνυφασμένες με τα εύκολα επαγγέλματα που αποφέρουν λιγότερα χρήματα και ευθύνες για να μπορούν να ανταπεξέρχονται στις υποχρεώσεις της οικογένειας. Στη σειρά όμως οι γυναίκες παρουσιάζονται δυναμικές και διεκδικούν αυτό που τους ανήκει. Επίσης σημαντικό στοιχείο αντιρατσιστικό είναι ότι οι γιατροί της σειράς φέρονται σε όλους τους ασθενείς καλά, δεν αφήνουν κανέναν στη μοίρα του και παλεύουν να τους σώσουν όλους ανεξαρτήτως φυλής, οικονομικής ευχέρειας, φύλου και τάξης. Η περίπτωση των ασθενών διαφέρει από τις δικές μας σειρές ή από καθημερινά άλλα προγράμματα που η αντιμετώπιση μειονοτήτων ή προσφύγων είναι να κατατάσσονται στο περιθώριο. Πόσες φορές ακούμε στα δελτία ειδήσεων σε πτέρυγες νοσοκομείων να περιθάλπονται τελευταίοι αυτοί οι άνθρωποι ή να μένουν σε άθλιες συνθήκες και να περιμένουν στους διαδρόμους. Χαρακτηριστικό ήταν το επεισόδιο της σειράς Grace Anatomy όπου γίνεται δωρεά από κάποιον που πεθαίνει μιας πτέρυγας στο νοσοκομείο που θα είναι δωρεάν για όλους τους ασθενείς. Προβάλλοντας και διατηρώντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των διαφόρων πολιτισμικών ταυτοτήτων μέσα από τη σειρά φαίνεται ότι αφομοιώθηκαν όλοι κάτω από τον κοινό σκοπό τους να σώζουν ζωές χωρίς να προβάλλεται μια κυρίαρχη πολιτισμική ταυτότητα(αυτή της ελίτ των ασθενών, της κυριαρχίας των Αμερικανών ιατρών έναντι των άλλων).
Το βέβαιο είναι, πάντως, ότι η ουσία δεν είναι στο "ιατρικό" περιεχόμενο και στην διαδικασία, που πιθανότατα βρίθει υπερβολών και επιστημονικών ανακριβειών, όσο στον ενδιαφέροντα κυνισμό του ήρωα, στις γραφειοκρατικές πολιτικές των ιατρών και του Νοσοκομείου και στο πώς όλα αυτά αλληλεπιδρούν, για την εξέλιξη των χαρακτήρων και της ιστορίας.

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2008

τηλεοπτικά γένη
















Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2008






Αυτή τη βδομάδα το θέμα μας είναι τα μιντιακά-τηλεοπτικά γένη που είναι κατηγορίες ταξινόμησης και τεχνικές που τα όριά τους φιξάρονται σύμφωνα με κάποιες συμβάσεις και έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά ανάλογα με το που ανοίκουν και παρουσιάζουν και εκφράζουν τη δική τους ιδεολογία. Αυτός είναι και ο σκοπός της εργασίας αυτής της εβδομάδας ότι μέσα από την ανάγνωση μιντιακού υλικού που τέθηκε στις συμφοιτήτριές μου να εξετάσουν και να περιγράψουν θα προσπαθήσω να βγάλω την ιδεολογία που είναι ένα σύστημα αξιών,αναπαραστάσεων και ιδεών που ανταποκρίνεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων.





Τα μιντιακά προϊόντα που ήταν να εξεταστούν και να ανλυθούν από τις συφοιτήτριές μου είναι τα εξής:Ειρήνη Αντωνοπούλου--> "καθημερινή της κυριακής",Φιλιώ Γιαλαμά--> "ελευθεροτυπία της κυριακής", Βέρα Δημοπούλου: "ελεύθερο τύπο" και τέλος η Μαριάννα Κουρσάρη-->"δελτίο ειδήσεων του MEGA". Αρχικά θα ήθελα να πω κάποια πράγματα γενικά, ότι το έντυπο μέσο ενημέρωσης που εχει ισχυρότατη επίδραση στο αναγωστικό κοινό γι αυτό και χρησιμοποιείται για να επηρεάσει τη γνώμη μας, τις απόψεις και τις ιδέες των πολιτών έναντι διαφόρων πολιτικών προσώπων και καταστάσεων. Θεωρείται από τα πιο σημαντικά μέσα επίδρασης των μαζών-αναγνωστών. Σκοπός είναι το μέσο αυτό να προσανατολίσει,καθοδηγήσει και να κατευθύνει γνώμες μέσω του γραπτού λόγουπου είναι πολύ δυνατός αφού περιλαμβάνει επιχειρήματα,εικόνες,παραδείγματα που βοηθούν στην ενημέρωση και πληροφόρηση των πολιτών. Εκτός από αυτά όμως ο τύπος μπορεί να δημιουργήσει λανθασμένες εντυπώσεις,παρεκλίσεις και να προσανατολίσει υπέρ ή κατά μιας πολιτικο-κοινωνικο-θρησκευτικής ομάδας. Ισχυρό όπλο είναι ο πειστικός γραπτός λόγος των δημοσιογράφων και το ταλέντο να παρουσιάζουν γεγονότα και καταστάσεις με τις αποχρώσεις που αυτοί επιθυμούν. Ανάλογα με τη σειρά των γεγονότων, το ύφος μέσω της γραφής, τον χώρο που καταλαμβάνει τό κάθε γεγονός μπορούμε να καταλάβουμε που και σε ποιες ομάδες πολιτών απευθύνεται γι αυτό και έχουν πολιτικοποιηθεί όλοι οι τύποι και να αντιπροσωπεύουν διαφορετικά πιστεύω και ιδεολογίες. Όλα αυτά αποδεικνύονται καθημερινά στα άρθρα που παρουσιάζονται σε όλων των ειδών τις εφημερίδες είτε πολιτικές,αθλητικές,ψυχαγωγικές, κοινωνικές,θρησκευτικές κ.α.





Όσοναφορά τώρα το άλλο μιντιακό προϊόν που θα σχολιαστεί στη συγκεκριμένη εργασία είναι τα δελτία ειδήσεων. Σημασία για την απήχηση του κοινού παίζουν στη παρουσίαση ο τρόπος αυτής με την ένταση ή μη της φωνής, οι κινήσεις, ο χρόνος που αφιερώνεται στη κάθε είδηση και ανάλογα ποιον θέλουν να επηρεάσουν, να κατηγορήσουν ή να υποστηρίξουν. Γι αυτό χρησιμοποιούν κάποια μέσα που είναι η χρήση βαρύγδουπων εκφράσεων και η τρομολαγνεία αφού κυρίαρχες είναι οι λέξεις: «τρόμος και φόβος» με σκοπό τον εκφοβισμό της κρίσης των τηλεθεατών. Παίζονται συνεχώς τα ίδια και τα ίδια με στόχο την πλύση εγκεφάλου με συγκεκριμένες λέξεις και προτάσεις που να μένουν στη μνήμη και να επηρεάσουν τη γνώμη των πολιτών. Άλλος τρόπος για να επιτευχθεί η παραπληροφόρηση είναι η χρήση άγνωστων και ξενικών λέξεων που αφήνουν ερωτηματικά και απορίες σε όσους παρακολουθούν. Αλλά σημαντική θέση στα δελτία παίζει τα τελευταία χρόνια κυρίως και η σάτιρα, η ειρωνεία και οι γελοίες εικόνες που να θίγουν και να υποτιμούν κάποιον.
Ας μιλήσουμε για συγκεκριμένα μιντιακά προϊόντα που εξετάστηκαν από τι συμφοιτήτρίες μου και περιγράφηκαν λεπτομερώς. Αρχικά για την Καθημερινή της Κυριακής ανέφερε όλα τα εξωτερικά οφέλη της εφημερίδας που προσφέρονται στο κοινό και το ψυχαγωγούν και θεωρεί ότι αυτά τα προϊόντα είναι που προσελκύουν το κοινό για να αγοράσουν την εφημερίδα. Στην 1η σελίδα έχουμε την περιγραφή όλων των θεμάτων με τη διαφορά ότι τα κύρια θέματα σημειώνονται με μεγάλα γράμματα και με ελκυστικούς τίτλους. Η σειρά των θεμάτων είναι επιλεγμένη ανάλογα με την προτεραιότητα και την επικαιρότητα. Η γλώσσα είναι κοινή, κατανοητή με λεξιλόγιο άλλοτε επίσημο και άλλοτε λαϊκό ενώ τα σημεία στίξης καθορίζουν το ύφος. Θεωρώ πως οι διαφημίσεις όπως και η προλαλήσασα αναφέρει χρησιμεύουν στο να ξεκουράζουν το αναγνωστικό κοινό εκτός από την απλή ενημέρωση και στη συνέχεια αναφέρει για τα αθλητικά, τον καιρό και άλλες γενικές πληροφορίες. Εντύπωση μου έκανε το γεγονός ότι, ενώ δεν αναφέρει κάποιο πολιτικό ή άλλο γεγονός που να φαίνεται ξεκάθαρα η ιδεολογία της εφημερίδας, αναφέρει το αποτέλεσμα του αγώνα Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού που σημαίνει ότι αυτό την ενδιέφερε πιο πολύ. Ωστόσο απ’ όσο γνωρίζω η εφημερίδα έχει μια δεξιά ιδεολογία που δεν φαίνεται μέσα από την περιγραφή και απλά η ιδεολογία, μέσα από το αναγραφόμενο υλικό, παρουσιάζεται ως ένα σύστημα αναπαραστάσεων και ιδεών και απευθύνεται σε διάφορες ηλικίες αφού με τα δώρα που κάνει προσελκύει και νεότερες ηλικίες καθώς επίσης και το ανδρικό φύλο που παρακολουθεί τα σημαντικά αθλητικά και πολιτικά δρώμενα ανελλιπώς. Σκοπός της εφημερίδας είναι να είναι πειστική και να παρουσιάζει θέματα που πουλάνε περισσότερο χρησιμοποιώντας την αντανακλαστική μέθοδο αναπαράστασης των ΜΜΕ που αντανακλούν την πραγματικότητα αφού προσπαθούν να παρουσιάσουν τα γεγονότα όπως ακριβώς συμβαίνουν.
Στο 2ο παράδειγμα έχουμε την ανάλυση και περιγραφή της Ελευθεροτυπίας της κυριακάτικης έκδοσης. Ξεκινά με την εξωτερική περιγραφή της φυλλάδας και τα δώρα που προσφέρει για ψυχαγωγία και χαλάρωση με σκοπό την προσέλκυση όλων των ηλικιών, φύλου και τάξης. Άρα αποτελεί ένα σύνολο αναπαραστάσεων και ιδεών σε αρκετές ομάδες ανθρώπων κοινωνικά αρχικά. Στο εξώφυλλο παρουσιάζονται τα κύρια θέματα με ξεχωριστούς τίτλους και πρωτότυπη γραφή ενώ ο λόγος είναι κατανοητός και ευκολοδιάβαστος ξεχωρίζει όμως ο επικριτικός και αυστηρός τόνος προς τη κυβέρνηση σε συνδυασμό με τις εικόνες που γελοιοποιούν τα θέματα που την αφορούν σε αντίθεση με τα ευεργετικά σχόλια που γίνονται για το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό αποκαλύπτει μια κεντροαριστερή ιδεολογία και άρα ότι απευθύνεται σε συγκεκριμένη πολιτική ομάδα ανθρώπων που έχουν διαφοροποιημένες απόψεις ανάλογα με την πολιτική που ακολουθούν. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι θετική ως προς το κόμμα που υποστηρίζει και ταυτόχρονα η σημασία των εικόνων είναι εμφανή μέσα από τα παραδείγματα που αναφέρονται. Κλείνει την περιγραφή της με τη σημασία των διαφημίσεων και άρθρων που ασχολούνται με το περιβάλλον, αθλητική ενημέρωση και γενικές πληροφορίες. Ως συμπέρασμα βλέπουμε ότι δεν είναι και τόσο αμερόληπτη η ενημέρωση μέσα από τον τύπο και παρουσιάζει τα γεγονότα ανάλογα με τα συμφέροντα που εξυπηρετεί.
To 3o παράδειγμα αφορά την περιγραφή της εφημερίδας του Ελεύθερου Τύπου και όπως οι άλλες συμφοιτήτριες περιγράφει αρχικά τα περαιτέρω που προσέφερε και αποτελεί κατά την άποψή της το σκοπό της αγοράς ης εφημερίδας αφού λίγοι ενδιαφέρονται για τα θέματα που περιγράφονται σ’ αυτή. Η αναφορά της στη τιμή που είναι απόλυτα προσιτή προϋποθέτει την αγορά της από άτομα και των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων ενώ ταυτόχρονα τα θέματα που κυριαρχούν είναι για την οικονομική κρίση. Ο τόνος είναι επίσημος και αυστηρός και χρησιμοποιεί ενδεικτικά την λέξη «τρόμος» για να τραβήξει την προσοχή των αναγνωστών. Η μεθοδολογία έχει αφηγηματική ροή και η συνεκτικότητα των θεμάτων βοηθάει στο να γίνονται κατανοητά και ενδιαφέροντα τα γεγονότα από όλους. Βασικός σκοπός της εφημερίδας είναι η εγκυρότητα και η επικαιρότητα, όπως και όλων των ΜΜΕ άλλωστε, μέσω της επιλεκτικότητας των θεμάτων. Δεν έχει κάποια συγκεκριμένη πολιτική κατεύθυνση αφού δεν παίρνει ξεκάθαρα την πλευρά κάποιου κόμματος, μάλλον είναι κεντρώα, με αντικειμενικότητα και ελεύθερο λόγο που είναι αυθεντικός και δεν δημιουργεί ρατσισμούς. Τα σκίτσα και οι εικόνες κάνουν την ανάγνωση πιο εύκολη και οικεία παράλληλα με τις διαφημίσεις που περιγράφονται. Πολύ τολμηρή μου φάνηκε η επεξήγηση του ονόματος της εφημερίδας που έρχεται όμως σε αντίφαση με το συμπέρασμα της συμφοιτήτριάς μου ότι τελικά ικανοποιεί συμφέροντα που αποκρύπτονται. Φυσικά και ισχύει κάτι τέτοιο σχεδόν με όλα τα μιντιακά προϊόντα αφού τι καθένα εξυπηρετεί διαφορετικές γνώμες, αξίες και ιδεολογίες. Με την πρότασή της να υπάρχει κριτική ματιά αντιστοιχεί στη σχολή της Φρανκφούρτης που έρχεται σε αντίθεση με την εκβιομηχανοποίηση και μαζικοποίηση της τέχνης για την ισχυροποίηση συγκεκριμένου καθεστώτος. σε ένα site(www.e-tipos.gr) οι πωλήσεις του μειώθηκαν δραματικά τα τελευταί χρόνια και αυτ΄ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι δεν εκφράζει ξεκάθαρα κάποια πολιτική ιδεολογία,σε αντίθεση με παίότερα που ήταν της ΝΔ ΚΑΙ ΑΥΤΌ ΦΑΊΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΟΥς ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΎς ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΈΧΟΝΤΕς ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΆΦΟΥς, αλλά απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό
Συμπεράσματα μετά τα παραπάνω είναι τα εξής: τα θέματα που κυριαρχούν είναι όσα απασχολούν την επικαιρότητα και τραβούν το ενδιαφέρον των αναγνωστών, χρησιμοποιούν την γλώσσα και το λεξιλόγιο με ευρηματικό και πολύ προσεκτικό τρόπο ανάλογα με το τι υποστηρίζουν και ποια συμφέροντα εξυπηρετούνται, οι εικόνες και τα σκίτσα παίζουν σημαντικό μέρος στην επεξήγηση των γεγονότων που παρουσιάζονται, τα θέματα είναι γενικού ενδιαφέροντος για να απευθύνονται και να διαβάζονται από όλων των ειδών των αναγνωστών, η τιμή του τύπου είναι προσιτή και γεμάτη προσφορές και δελεάζει το κοινό και τέλος μια αντίφαση παρά την χαμηλή της τιμή και το κυρίαρχο θέμα που είναι η οικονομική κρίση που ξέσπασε και ανησυχεί όλο τον κόσμο, οι διαφημίσεις με τα καταναλωτικά προϊόντα προκαλούν καταιγισμό των σελίδων των παραπάνω εφημερίδων που παρασέρνουν ίσως το κοινό ως προς την άσκοπη κατανάλωση. Θεωρώ ότι τα τελευταία χρόνια η ανάγνωση των εφημερίδων μειώθηκε κατά πολύ αφού η ενημέρωση κάθε άλλο παρά αμερόληπτη είναι και αντικειμενική αφού εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Είναι μονομερής και σύμφωνη με τη γνώμη των δημοσιογράφων που γράφουν τα θέματα(υποκειμενικότητα) και χωρίς να μπορούν να δεχτούν διόρθωση ή επίκριση από τους αναγνώστες αφού ο καθένας τους μπορεί να γράφει ότι θέλει χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τα επακόλουθα που είναι ο φανατισμός και ο αποπροσανατολισμός των πολιτών.
Το 4ο παράδειγμα αφορά το δελτίο ειδήσεων του MEGA. Στο συγκεκριμένο δελτίο έχουμε σοβαρή γλώσσα και επίσημα ενώ το ύφος και το ήθος φαίνεται μέσα από το ντύσιμο των παρουσιαστών και τα σκηνικά που περιγράφονται από την συμφοιτήτριά μου λεπτομερώς και το θεωρεί απόλυτα προσεγμένο. Ο παρουσιαστής-διαχειριστής βρίσκεται στη θέση που βρίσκεται για να καθοδηγεί τις συζητήσεις, για να ορίζει τους τόνους, να δημιουργεί εντάσεις και ερωτήματα. Οι παρουσιαστές είναι όλων των ηλικιών, και των 2 φύλων για να απευθύνονται οι ειδήσεις σε όλους. Ειλικρινά τα παραδείγματα της Μαριάννας για την ύπαρξη ισάριθμων παρουσιαστών σε φύλο και ηλικία μου έκαναν εντύπωση γιατί ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι μια διαφορετική τοποθέτησή τους θα δημιουργούσε έμφυλα ή ρατσιστικά ή σεξουαλικά υπονοούμενα. Η σειρά των θεμάτων είναι σταθερή καθημερινά που σημαίνει σοβαρότητα, αυστηρότητα και ίσως παρακολούθηση από άτομα πιο συντηρητικά. Η σημασία των εικόνων, των ελκυστικών λεζάντων και των βίντεο βγαλμένων από την καθημερινότητα σκοπεύουν στην ανάδειξη της αληθοφάνειας και της πραγματικότητας. Από την περιγραφή των θεμάτων αν και δεν φαίνεται ξεκάθαρα μια πολιτική ιδεολογία θεωρώ ότι είναι μονομερής η παρουσίαση των θεμάτων και γέρνουν όλα προς την υποστήριξη της αντιπολίτευσης. Σκοπός του δελτίου είναι η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση με ακρίβεια και μέσω της θεωρίας της αναπαράστασης(αντανακλαστική θεωρία) χρησιμοποιούνται όλα τα μέσα για να βγαίνει στο κοινό η αλήθεια και το πραγματικό ενώ και το νόημά του είναι σταθερό και αφηγηματικό. Θεωρώ ότι η ιδεολογία του καναλιού αυτού είναι συντηριτική, τάσσεται υπέρ του καπιταλισμού, της ελεύθερης διακίνησης του χρήματος, του κεφαλαίου και της ανοικτής αγοράς, και αυτό φαίνεται και από ρτους ιδιοκτήτες του καναλιού. Είναι ένα μάλλον φιλοπασοκικό κανάλι, αν μου επιτραπεί η άποψη.
Μπορεί το δελτίο ειδήσεων αυτό να είναι σοβαρό και να παρουσιάζει πολλά θέματα και ρεπορτάζ για να πείσουν και να ενημερώσουν αλλά εγώ δεν μπορώ να το παρακολουθήσω. Καθημερινά αναμασούν το ίδιο θέμα με τις ίδιες λέξεις και αυτό με κουράζει. Επιπλέον παρουσιάζουν πολλές δυσάρεστες ειδήσεις και ανάμεσά τους μία ευχάριστη και αυτό με ψυχοπλακώνει. Είναι κρίμα να παρουσιάζονται μόνο τα δυσάρεστα γεγονότα και τα ευχάριστα να μένουν πίσω από τις κάμερες και είναι αυτά που μπορούν να φέρουν ένα κύμα ανακούφισης από τα προβλήματα της καθημερινότητας. Βέβαια ας προσμονούμε να λαμβάνουμε ειδήσεις που να είναι αληθινές και σωστές όπως προβάλλονται γιατί λίγα δελτία το καταφέρνουν αυτό και αυτό φαίνεται αφού έχουν και τη μεγαλύτερη τηλεθέαση.

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008

ΠΩΣ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΟΠΙΚΟ







Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008




Εξετάζοντας το θέμα αυτής της εβδομάδας από το παγκόσμιο στο τοπικό και από το τοπικό στο παγκόσμιο θα αναφέρω κάποια παραδείγματα πάνω στα οποία φαίνεται αυτό το "πέρασμα" και πως αυτά τεκμηριώνονται με βάση τις θεωρίες της Άναμπελ Σνέμπερνυ-Μοχάμμαντι και τις 2 σχολές:της Φρανφούρτης και Μπέρμιγχαμ. Αρχικά λοιπόν θα ήθελα να ανφέρω τις θεωρίες της Άναμπελ Μοχάμμαντι που μιλάει πάνω σ'αυτό το θέμα και είναι: α)η παγκοσμιοποίηση των μορφών επικοινωνίας 2)η παγκοσμοιοποίηση επιχειρήσεων των επικοινωνιών και 3)η ροή των παγκόσμιων μέσων που περιλαμβάνει: εμπορικούς φραγμούς και πειρατεία, εκγηγενισμό, διαφορετικά πολιτισμικά προϊόντα στην πλανητικά οικονομία, αναδιαπραγματεύσεις ταυτότητας.
Ένα απλό παράδειγμα της καθημερινότητάς μας είναι οι τηλεοπτικές σειρές και ταινίες που μας έρχονται από το εξωτερικό και εμείς τις "αντιγράφουμε" κατά κάποιο τρόπο προσαρμόζοντάς τες στη δικιά μας κουλτούρα την ελληνική τονίζοντας δηλαδή και περιγράφοντας τα δικά μας ήθη και έθιμα και γενικά τη δικιά μας καθημερινότητα.Για παράδειγμα το σίριαλ Μαρία η Άσχημη το οποίο έχει γίνει σαπουνόπερα σχεδόν σε όλες τις χώρες. Τ ο σενάριο είναι το ίδιο απλλά αλλάζουν οι ηθοποιοί και κάποια τοπικά στοιχεία που πραβάλλονται μέσα από το σίριαλ όπως είναι η ελληνική κουζίνα(προβολή των καθημερινών ελληνικών γευμάτων και τρόπων λειτουργίας εστιατορίων) , η ελληνική νοοτροπία σε θέματα εργασίας(πως δουλεύουν κάποιες εταιρίες οίκων μόδας στην Ελλάδα),οικογένειας(πως είναι μια αυστηρή παραδοσιακή οικογένεια στην Ελλάδα που τηρεί όλα τα έθιμα σε διάφορες εκδηλώσεις όπως ο γάμος,τα γιορτινά τραπέζια ή άλλα κοινωνικά γεγονότα που δίνουν έμφαση στη χώρα μας) και διαπροσωπικών σχέσεων(σχέσεις εργασίας και φλερτ). Όλα αυτά σε αντιθεση με την κάθε χώρα που προβάλλονται και ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτές. Άλλα παραδείγματα είναι το καφέ της χαράς σε σχέση με την ταινία la chocolat,ο Λάκης ο γλυκούλης που είναι και σε άλλες χώρες με κάποιο άλλο τοπικό όνομα και γενικά πολλές ελληνικές σειρές που βασίστηκαν σε ξένες παραγωγές ή βιβλία.Αυτό βασίζεται στο φαινόμενο του εκγηγενισμού σύμφωνα με την Άναμπελ Μοχάμμαντι όπου κάποια προϊόντα γίνονται μέρος της τοπικής κουλτούρας από άλλη χώρα αλλά μεταδίδονται διαφορετικά στοιχεία μέσα από αυτά τα πανομοιότυπα σίριαλ. Στο κολομβιανό σίριαλ όπου η άσχημη γίνεται όμορφη βλέπουμε την προβολή των στοιχείων από τις χώρες αυτές που είναι οι όμορφες παραλίες τους και περιοχές τους,ο τρόπος ντυσίματός τους,πως φέρονται καθημερινά μέσα στην οικογένεια-την εργασία-σχέσεις που σίγουρα φαίνεται η διαφορά από την ελληνική καθημερινότητα.
Ένα άλλο παράδειγμα από την καθημερινότητα είναι η κούκλα ΒΑRBIE(και μιλάμε για την διαφημιστική καμπάνια της εταιρίας παραγωγής της συγκεκριμένης κούκλας) που παίζουν όλα τα κορίτσια του κόσμου και σε όλες τις χώρες. Η κούκλα αυτή που αντιπροσωπεύει τη γυναικεία ομορφιά,τη θηλυκότητα είναι το πιο περιζήτητο προϊόν για τα κοριτσάκια όλου του κόσμου. Είναι ένα αμερικάνικο προϊόν μιας ξανθιάς λευκής κούκλας με όμορφο πρόσωπο και αναλογίες μοντέλου που η εταιρία όμως για να πουλήσει και σε άλλες χώρες της Τουρκίας, της Αιγύπτου,της Αφρικής που επικρατούν άλλες πολιτικές και κοινωνικές αντιλήψεις σε σχέση με το χρώμα, την ενδυμασία αφήνοντας όλα τα άλλα χαρακτηριστικά της κούκλας τα ίδια άλλαξε μόνο όσα χαρακτηριστικά της έπρεπε για να προσελκύσει. Δηλαδή η εταιρία δημιούργησε μαύρες κούκλες με τοπικές ενδυμασίες της χώρας που πωλούνταν φυσικά και την μετέτρεψαν σε δασκάλα, γιατρό, νοσοκόμα και άλλα επαγγέλματα λειτουργικά που αποτελούν το όνειρο κάθε κοριτσιού που ζει την πραγματικόοτητα μέσα από ένα παιχνίδι αλλά και πριγκίπισσα,μπαλαρίνα,σταχτοπούτα κ.α που το κάθε κοριτσάκι ζει μέσα από ένα παραμυθένιο κόσμο. Κάποιες χώρες όπως και η Ελλάδα προσπάθησαν να αντιγράψουν την BARBIE και δημιούργησαν πανομοιότυπες όπως η λεγόμενη κούκλα Μπιμπιμπό που όμως δεν είχαν τόσο τεράστια απήχηση όπως η κούκλα Barbie. και αυτό συμβαίνει γιατί δεν έγινε καλή προώθηση του προϊόντος από την εταιρία μέσω της διαφήμισης. Όμως το ενδιαφέρον είναι ότι ούτε η μαύρη κούκλα είχε απήχηση στο κοινό γιατί ίσως δεν ήταν τόσο όμορφη και αυθεντική.φυσικά και δεν διαφημίστηκε αρκετά όσο η λευκή κούκλα γι αυτό και δεν ήταν προτιμητέα από το κοινό. Στη περίπτωση αυτή έχουμε και εκγηγενισμό και αναδιαπραγματεύσεις ταυτότητας αφού το προϊόν μετασχηματίστηκε μέσα από την κατανάλωση ανάλογα με τη ζήτηση και τις απαιτήσεις του κοινού. το παράδειγμα αυτό ανήκει στη σχολή του Μπέρμιγχαμ όπου έχουμε την αμφίδρομη σχέση πομπού και δέκτη μέσω της κατανάλωσης του μιντιακού προϊόντος.